Mikhail Nikolaevich Baryshnikov (rusça: Михаи́л Никола́евич Бары́шников; d. 27 Ocak 1948), "Misha" (rusça "Mikhail" isminin kısaltılmış şekli) olarak da çağırılmaktadır. rus asıllı ABD'li balet, koreograf ve aktör. Vaslav Nijinsky ve rudolf Nureyev gibi büyük baletlerle birlikte anılmaktadır. Leningrad'da Kirov Balesi'nde parlak bir kariyer başlangıcı yapmasına rağmen, 1974 yılında, sanatını icra ve geliştirme konusunda daha fazla imkan sahibi olacağını düşündüğü için, Batı'ya, Kanada'ya iltica etti. Bağımsız olarak çeşitli gruplarla çalıştıktan sonra, New York Balesi'ne baş balet olarak katıldı. Burada George Balanchine'in geliştirdiği dans stilini öğrendi. Akabinde, daha sonra sanat yönetmeni olarak çalışacağı, American Ballet Theatre'da dans etti.

Baryshnikov, kendine ait pek çok projenin hayata geçirilmisine önayak oldu. Özellikle modern dansla ilgili çalışmalara destek verdi ve bunlardan çoğu kendine ait olan bir düzene kadar projenin sahnelenmesine yardımcı oldu. Sahnedeki üstün performasının yanı sıra, sinema ve televizyon çalışmaları, geniş kitleler tarafından tanınmasına yol açtı. Çağdaş bale sanatının en önde gelen simalarından biri haline geldi. 1977'de The Turning Point isimli filmdeki "Yuri Kopeikine" rolüyle, "en iyi yardımcı erkek oyuncu Oscar'ına ve Golden Globe ödülüne aday gösterildi. Ayrıca Sex and the city isimli ABD yapımı dizinin, son sezonunda rol aldı.

Baryshnikov, Sovyetler Birliği'nde, Letonya'nın başkenti riga'da dünyaya geldi Ailesi rus'tu. Annesi Alexandra (kızlık soyadı Kisselova) terzi, babası Nicholai Baryshnikov ise mühendisti. Baryshnikov bale çalışmalarına riga'da 1960 yılında başladı. 1964 yılında Leningrad'da (şimdiki St. Petersburg) Vaganova Bale Akademisi'ne girdi. Bir süre sonra Varna Uluslararası Bale Yarışması'nda gençler arasında birncilik ödülünü kazandı. Daha sonra 1967'de Kirov Balesi ve Mariinsky Tiyatrosu'na katıldı ve Giselle balesinde 'köylü' karekterini oynadı.

Baryshnikov'un yeteneği, güçlü rol kabiliyeti, dans tekniği, sahnedeki duruş ve performansının farkında olan Oleg Vinogradov, Konstantin Sergeyev, Igor Tchernichov ve Leonid Jakobson gibi bazı Sovyet koreograflar, ona özel bale koreografileri yaptılar. Baryshnikov'un kimi rolleri adeta onunla özdeşleşmiştir. Giselle balesindeki aşırı dugusal "albrecht" rolü ve Leonid Jakobson'un Vesteris balesindeki rolü, bunlara örnek gösterilebilir. New York Times sanat eleştirmeni Clive Barnes, Sovyetler Birliği'nde sahnede seyrettiği sanatçıyı gazetesinde "Hayatta gördüğüm en mükemmel dansçı" diyerek tanımlamıştır

29 Haziran 1974 tarihinde, Kirov Balesi ile birlikte Kanada'nın Toronto şehrinde turnede iken iltica ederek, siyasi sığınma hakkı talep etti. akabinde Kanadalı meşhur Royal Winnipeg Bale grubuna katıldı ve bir daha Sovyetler Birliği'ne geri dönmeyeceğini ilan etti. Daha sonra verdiği bir demeçte, ilticasını, 1970 yılında Londra turnesinde iken, aBD'li arkadaşı Christina Berlin ile birlikte planladıklarını ve kaçışını bu hanımın organize ettiğini söylemiştir. İltica ettikten sonra, Kanada'da kısa bir inziva dönemi geçirdi ve National Ballet of Canada ile birlikte La Sylphide isimli balede ilk televizyon performansını sergiledi. Daha sonra aBD'ye gitti.

1974-1978 yılları arasında american Ballet Theatre'ın "baş baleti" idi ve partneri de Gelsey Kirkland'dı. ayrıca GeorgeBalanchine ile birlikte New York City Ballet'de de çalıştı. Bir yandan da İngiliz Royal Ballet'e düzenli bir şekilde, misafir sanatçı olarak katkıda bulundu. Tüm bunlara ilaveten, çeşitli bale ve modern dans grupları ile birlikte on beş ay süren bir dünya turuna çıktı. Baryshnikov için özel roller de yazıldı. 1979 yılında Jerome Robbins'ın Opus 19: The Dreamer ve Baryshnikov'un Natalia Makarova ile birlikte dansettiği Other Dances isimli eserleri ve 1980'de Frederick ashton'ın Rhapsody'si" bunlara örnek gösterilebilir.

1980 yılında, dansçı ve sanat yönetmeni olarak american Ballet Theatre'a döndü ve on yıl boyunca bu işi sürdürdü. 3 Temmuz 1986 tarihinde aBD vatandaşlığına kabul edildi. 1990 yılında Mark Morris ile birlikte, White Oak Dance Project isimli gezici dans grubunu kurdu ve 2002 yılına kadar bu grubun sanat yönetmenliğini yaptı. 2003 yılında Prix Benois de la Danse isimli bale yarışmasında, "yaşam boyu başarı" ödülüne layık görüldü. 2005 yılında New York'ta, çeşitli sanatsal faaliyelere (müzik, dans, tiyatro, film, çesitli görsel sanatlar) mekan ve prodüksiyon imkanları sağlayan Baryshnikov arts Center'ı hizmete soktu.

İçeriğe Yorum Yapın

Mikhail Baryshnikov