Johann Gottlieb Fichte ( 19 Mayıs 1762, Rammenau - 29 Ocak 1814, Berlin), ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır.

Fichte'ye göre, irade ya da ben, temel gerçeklik olup özgürdür, kendi kendisini belirleyen faaliyettir. Ben ya da irade dışında her şey ölü ve pasif bir varoluşu gösterir; yalnızca böyle bir faaliyet, kendi kendisini belirleyen tinsel bir faaliyet, gerçektir. İradenin kendisi, yaşam ve akıl, bilgi ve eylem ilkesidir, her türlü ilerleme ve uygarlığın harekete geçirici gücüdür; bilginin dayandığı temel, kuramsal düşüncenin birleştirici ilkesidir. Şu halde, felsefede yapılacak ilk iş, böyle bir faaliyetin niteliğine, hem kuramsal ve hem de pratik aklın koşullarına, ilke ve ön kabullerine ilişkin olarak ayrıntılı bir açıklama sunmaktır.


Bir dokumacının oğlu olan Fichte, yeteneği olduğunu fark eden bir zenginin himayesinde yüksek öğrenimini gerçekleştirebilmiştir. Fichte Kant'a büyük hayranlık duymuş, onu görmeye gitmiş ve "Versuch einer Kritik aller Offenbarung" (Bütün Tanrısal İlhamların bir Eleştirisi) adlı eserini sunmuştur.

Onun felsefe konumu Kant, Friedrich Schelling, Hegel gibi isimlerin yanı sıra Alman felsefesinin temel taşları arasında yer alır. Alman idealizminin hem temellendiricisi hem de temsilcisi durumundadır. Kant sonrası Alman felsefesinin önde gelen isimlerinden biri olmuştur.


Eserleri

Bütün Vahiyleri Eleştirme Denemesi (Versuch einer Kritik aller Offenbarung) 1792
Avrupa Prenslerinin Şimdiye Kadar Yasaklamış Oldukları Düşünce Özgürlüğünün Geri İstenmesi, 1793
Fransız Devrimi Üzerine Kamunun Yargısını Düzeltmeye Dair Katkı ( Beitrag zur Berichtigung der Urteile des Publikums über die französische Revaluion), 1793
Bilgini Belirleyen Nitelikler Üstüne Dersler (Einege Vorlesungen über die Bestimmung des Gelehrten), 1794
Bütün Bilim Öğretisinin Temelleri (Grundlage der gesamten Wissenschaftslehre), 1794-1795
Bilim Öğretisinin İlkeleri Açısından Doğal Hukukun Temelleri (Grundlage des Natturrechts und Prinzipien der Wissenschaftslehre), 1796-1797
Bilim Öğretisinin İlkeleri Açısından Ahlak Öğretisi Sistemi (Das System der Sittenlehre Nach dem Prinzipien der Wissenschaftslehre), 1798
Kapalı Ticaret Devleti (Der Geshlossene Handelstaat), 1800
İnsanı Belirleyen Nitelikler (Die Bestimmung der Menschen), 1800
Çağımızın Temel Karakteristikleri (Die Grundzüge des gegenwaertigen Zeitalters), 1806
Bilginliğin Doğası ve Kendini Açığa Vuruşu Üzerine ( Uber des Wesen des Gelebrten, und seine erscheinungen im Gebiete der Freibeit), 1806
Kutsal Bir Yaşam İçin Kılavuz (Die Anweisung zum seligen Leben, oder auch die Religionslebre), 1806
Alman Ulusuna Söylevler (Reden an die Deuthschen Nation), 1807-1808
Bilincin Olguları (Das System der Rechtslehre), 1813

İçeriğe Yorum Yapın

Johann Gottlieb Fichte