Sir William Rowan Hamilton (d. 4 Ağustos 1805 - ö. 2 Eylül 1865), optik, dinamik ve cebirin gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuş İrlandalı matematikçi, fizikçi ve astronom. Keşfettiği kuaterniyon belki de onun en bilinen çalışmasıdır. Hamilton'un çalışmaları daha sonra kuantum mekaniğinin gelişmesinde de yararlı oldu.

4 Ağustos 1805'te Dublin'de doğdu, 2 Eylül 1865'te aynı kentte öldü. İlk eğitimini çok küçük yaşta yanma gönderildiği, yabancı dillere ilgi duyan bir papaz olan amcasından aldı. Üç yaşında okuma, yazma ve aritmetik, beş yaşında Latince, Yunanca ve İbranice öğrendi. Dokuz yaşına geldiğinde Arapça, Farsça ve Sanskritçe de aralarında olmak üzere birçok Doğu dilini biliyordu. 12 yaşında annesini, iki yıl sonra da babasını yitirdi. 1818'de, akıldan işlem, yapmaktaki hızıyla ün kazanan ABD'li Zerah Col-bum ile tanışması, o sıralarda Newton'un Principia' sim ('İlkeler') okumakta olan Hamilton'ın tümüyle matematiğe yönelmesini sağladı. Hamilton dört yıl sonra diferansiyel ve integral hesap ve tutulmaları hesaplayacak düzeyde gökbilimi öğrenmiş, beş ciltlik Mecanique celeste'ini ('Gökcisimlerinin Mekaniği') okuduğu Laplace'm bir kanıtındaki hatayı bularak, Dublin'de gökbilimi profesörlüğü. yapmakta olan Brinkley'in ilgisini çekmiş ve ışm demetleri ile ilgili ilk buluşlarını yapmıştı.

Hamilton 1824'te Dublin'deki Trinity College'a girdi. Ertesi yıl optikle ilgili önemli çalışmaların habercisi olan 'On Caustics' adlı makalesini İrlanda Kraliyet Akademisi'ne sundu. İnceleyen kurul tarafından genel formüllere dayalı ve soyut bulunan bu araştırma üzerindeki çalışmalarım sürdürdü ve 1827'de, konuyu daha genel bir açıdan ve 'karakteristik fonksiyon' yardımıyla çözümleyen 'Theory of Systems of Rays' ('Işın Dizgeleri Kuramı') başlıklı çalışmasını tamamladı. Çalışmalarının bilim çevrelerinde uyandırdığı hayranlık, henüz 22 yaşında bir öğrenci olan Hamilton'ın, Brinkley'den boşalan gökbilimi profesörlüğüne ve Dunsink Gözlemevi'nin astronomluğuna seçilmesini sağladı. Hamilton, gökbilimci olarak başarı gösterememesine karşın ölünceye değin Dunsink'te kaldı ve zamanının çoğunu kuramsal araştırmalarına ayırdı.

Edebiyat ve felsefeye de ilgi duyan Hamilton, Dunsink'te bulunduğu dönemde çağının ünlü ozanlarından Wordsworth ve Southley ile tanıştı ve onlarla yaşamının sonuna değin sürecek dostluklar kurdu. 1838'de tanıştığı ozan Coleridge'in teolojik felsefe ve idealizm alanlarındaki düşüncelerinden büyük ölçüde etkilendi. 1833'te başlayan evliliğinin başarısız oluşu Hamilton'ı, yaşamının sonuna değin kurtulamayacağı bir alkol düşkünlüğüne itti.

kaynak: filozof

İçeriğe Yorum Yapın

William Hamilton