Pierre Leroux (7 Nisan 1798 - 12 Nisan 1871), Fransız filozof ve politik iktisatçı, Paris yakınlarındaki Bercy'de bir zanaatçı çocuğu olarak doğmuştur.

Fransız, filozof. Felsefeyle tanrıbilimin özdeş olduğunu ileri sürmüş, her ikisinin de insanı geliştirme amacını güttüğü görüşünü savunmuştur.

16 Nisan 1798'de Brocy'de doğdu, 12 Nisan 1871'de Paris'te öldü. Yoksul bir ailenin çocuğuydu. Önce Charlemagne Lisesi'nde, sonra Rennes'de, bir süre de Ecole Polytechnique'te okuduysa da öğrenimini bitiremedi. 1824'te Globe gazetesinde dizgici olarak çalışmaya başladı. Bir yandan da kendi kendini yetiştirmek için felsefe, tanrıbilim ve din konularında incelemelere girişti. Saint-Simon'un yapıtlarını okuyunca onun etkisi altında kaldı. Evlenmenin kaldırılmasını, kadınların özgürlüğünü savunan Enfantin'e karşı Bazard'ın düşüncelerini savundu, George Sand ile arkadaş oldu. 1845'te Boussac'ta toplumsal eşitliği yayma ve savunma amacını güden bir basımevi kurdu. Milletvekili seçilerek Kurucu Meclis'e, sonra Yasama Meclisi'ne girdi. Proudhon'la çatışınca, 1851'de sürgüne gönderildi. Önce Londra'da, sonra Lozan'da yaşadı. 1869'da Fransa'ya döndü.

Felsefe ve din
Leroux'un düşünceleri insanın bağımsızlığı, toplum içinde mutluluğu, düşünme özgürlüğü, toplumsal eşitlik, demokrasi ve sosyalizm gibi konularda yoğunlaşır. Bu konular, insanın toplum içindeki durumuna, yerine göre işlenir. Bütün sorunlara insan varlığından yola çıkarak çözüm aradığı için felsefe, tanrıbilim ve din özdeştir. Felsefenin başlıca görevi insanı anlamak, toplum yaşamında mutlu olmasını, geleceğe güvenini ve barış içinde bulunmasını sağlamaktır. Bu niteliği dolayısıyla felsefe yönetime yol göstericidir.

Duyum, duygu, bilgi
Felsefe, tanrıbilim ve din arasında ortaya çıkan üçlü birliğin kaynağı insan tinidir. Leroux bu konuyu metafizik bir öğreti durumuna getirerek işlemiş, çözmeye çalışmıştır. Duyum, duygu ve bilgi gibi üç öğeden kurulan insan da bu üçlü birliğin ürünüdür. Felsefe, bu üçlü birliğin gelişimini açıklama gereğindedir. Bu gelişim, kendi alanında, bir yasa niteliği taşır. Bu yasa yaşamın içindedir. Felsefe bu yasayı açıklamak için insan yaşamını bir bütün olarak incelemeli, soyut düşüncenin değil de yaşamın bilimi olduğunu göstermelidir. Bu nedenle, hangi alanda olursa olsun, bütün insan başarıları felsefenin konusudur. Tanrıbilim ve din de bu olaylarla ilgilenme gereğinde olduğundan felsefeden ayrı değildir.

Yurt, aile, iyelik
Leroux'ya göre insan tek başma yaşayamadığı gibi, tini de yaşamın dışında gelişme olanağı bulamaz. Tin için gerçek olan toplum, dış evren, gövde ve yaşamdır. Bu gerçeklerin kavranması da üç türlüdür. Önce duyum dış nesnelerle, somut varlıklarla ilgilenmeyi gerektirir. Bu gerekimin tek koşulu iyeliktir. Sonra duygu kişiye bir aile bütünlüğü içinde yaşama olanağı sağlar. Üçüncü tür olan bilgi de bireyi çevreleyen büyük bir topluluk içinde gelişebilir. Bu büyük topluluğun varlığı da bir yurdu gerektirir. İşte duyum, duygu ve bilgi üçlüsüyle yurt, aile, iyelik arasındaki varlık bağlantısının temelini oluşturan onların birliğidir.

İçeriğe Yorum Yapın

Pierre Leroux