Firdevsî, Samanîler ve Gazneliler dönemleri İran edebiyatının önde gelen şair.
Başlıca yapıtı Şehnâme'yi (60.000 beyitten oluşur; ilk insandan III. Yezdigirt dönemine kadar İran tarihi anlatır) tamamlayınca 1010 yılında Gazneli Mahmut'a sunan Firdevsi, bağlanan aylığı az bulduğu için sultanı ağır biçimde hicvedince, Gazne'den göçmek zorunda kaldı. Bir süre Herat'ta ve Taberistan emiri Şehriyar'ın yanında kaldıktan sonra, Tus'a dönerek orada öldü. Firdevsi'nin soyca bir Dihkan ailesinden olduğu söylenir. Doğum yılı kesin olarak bilinmemektedir. Firdevsî, Gazneli Mahmut'un fikirler aldığı bilginlerden de bir tanesidir. Firdevsi gibi bilginlere Gazneli Mahmut maddi ve manevi yönden destek olmuştur.
kaynak: wikipedia
Şehname
Doğu hükümdarlarının hayatlarını, özellikle savaşlarını, savaşlardaki başarılarını, kahramanlıklarını, mübalâğalı bir üslûp ve heyecanla dile getiren eserlere 'şehname' denir. Birçok Osmanlı, Arap, İran hükümdarları kendi adlarına şehnameler yazdırmış, bunun sonucu olarak da Doğu saraylarında şehnamecilik, aşağı yukarı, resmî bir görev haline gelmiştir.
Şehnameler arasında ilk akla gelen eser, İranın en büyük şairlerinden Firdevsînin 'Şehname'sidir.
Firdevsî 'Şehname'sini, kendi anlattığına göre, karşılığında alacağı ücretle kızına çeyiz düzebilmek için yazmıştır. Gazne İmparatoru Mahmut, Firdevsîye, yazacağı destanî eserin her beyti için bir dirhem altın vermeyi vadetmişti. 'Şehname' İran tarihinden, İran'ın efsane çağlarından başlayıp Müslüman Araplar'ın ülkeyi işgaline kadar olan olayları anlatır. Şair bu eserini yazmak için yıllarca çalışmıştır. 60.000 beyit tutan eserine karşılık, anlaşmaya göre, 60.000 dirhem altın alması gerekiyordu. Ancak, gene Firdevsî'nin anlattığına göre, Gazneli Mahmut, bazı sebepler ileri sürerek, bu parayı altın yerine gümüş olarak ödeyince Firdevsî, bunu kabul etmedi, alıp fakirlere dağıttı, küskün, kırgın, Tûs şehrine döndü. Sultan Mahmut, sonradan pişman olup, borcunu altın olarak yolladıysa da, şair paraya kavuşamadan ölmüştü.
Şehname Türkler'de ilk defa Selçuklular devrinde görüldü. Osmanlı padişahları arasında şehnamecilik görevini ilk kuran Fâtih Sultan Mehmet'tir. II. Selim devrinde göreve başlayan Seyyid Lokman'ın 'Hünername-i Al-i Osman' adlı şehnamesinin son derece güzel ve sanatlı minyatürlerle süslü el yazması nüshası bugün Topkapı Müzesi kitaplığında bulunmaktadır.
Kaynak: nkfu.com
Önemli : "Firdevsi" hayatı ve sözleri hakkında hazırlanan bu sayfada bir hata olduğunu düşünüyorsanız veya düzenleme istiyorsanız, geri bildirimde bulunabilirsiniz..
Teşekkür ederiz. demlisozler.com
Bu içerik 1455 görüntüleme aldı.
Bu içeriğe ilk yorumu siz bırakın!
